Theo C. ROBERT CLONINGER và NIGEL LESTER, 2024 thì:
Cơ sở di truyền cho tỉnh thức của con người hiện đại phụ thuộc vào các gen RNA điều chỉnh sự biểu hiện của gen mã hóa protein trong ba hệ thống học tập và trí nhớ riêng biệt: thói quen, chủ ý và tự ý thức. Gần như toàn bộ khả năng di truyền của nhân cách con người được biểu hiện bởi 972 gen, được tổ chức trong ba mạng lưới gần như rời rạc này. Một so sánh về bộ gen của người hiện đại, người Neanderthal và tinh tinh cho thấy 267 gen của những gen quy định nhân cách này chỉ được tìm thấy ở Homo sapiens. Hầu hết các gen chỉ tìm thấy ở người hiện đại đều hoạt động trong mạng lưới tự ý thức và dưới sự chọn lọc tích cực. 95% trong số 267 gen này là các gen điều hòa RNA, chủ yếu là các gen RNA dài không mã hóa protein, mà thay vào đó là điều chỉnh sự biểu hiện của các gen mã hóa protein. Các gen điều hòa RNA cũng tổ chức sự đồng biểu hiện của các gen khác trong các cụm chức năng, bao gồm cả sự biểu hiện quá rõ của chúng ở các vùng não biệt định các thành phần của mạng lưới não cho việc tự ý thức, được xác định trước đó bằng hình ảnh não chức năng.
Ba hệ thống kiểu gen về nhân cách con người tiến hóa một cách so le. Hệ nguyên thủy nhất xuất hiện ở khỉ và vượn khoảng 40 triệu năm trước và chịu trách nhiệm về phản ứng cảm xúc; nghĩa là nó điều chỉnh các xung động, thói quen học tập, sự gắn kết xã hội và giải quyết xung đột. Chưa đầy 2 triệu năm trước, mạng lưới thứ hai xuất hiện từ tổ tiên chung của người Neanderthal và người hiện đại, cho phép điều chỉnh sự chủ ý tự kiểm soát, tức là tự định hướng/ self-direction và hợp tác vì lợi ích chung. Cuối cùng, khoảng 100.000 năm trước, mạng lưới tự ý thức sáng tạo đã xuất hiện ở con người hiện đại về mặt hành vi với năng lực kể chuyện về nghệ thuật, khoa học và tâm linh. Những phát hiện mới này khám phá các cơ chế cơ sở cần thiết để thúc đẩy sự phát triển nhân cách khỏe mạnh và đặc biệt là sự lành mạnh thể chất, tinh thần và xã hội. Hóa ra, một nhân cách khỏe thực sự là nền tảng cho mọi khía cạnh của sự lành mạnh nói chung bởi vì nó cung cấp các quá trình điều hòa mà qua đó chúng ta học cách tích hợp các thói quen, mục tiêu và giá trị của mình sao cho hòa hợp, hợp lý và có lợi cho con người, gồm bản thân chúng ta, những người khác và thế giới chúng ta đang sống. Các tác giả sẽ tóm tắt ngắn gọn một số phát hiện chính nhằm định hướng cho người đọc trước khi đi sâu hơn về nhân cách và những rối loạn của nó. Bằng cách này, người đọc có thể cập nhật những kiến thức mới mà họ đã biết hoặc cho là đúng, sẽ mang lại một cách tiếp cận toàn diện và hợp lý hơn về mặt thực nghiệm trong việc đánh giá và điều trị rối loạn nhân cách (PD).
Can Thiệp Đa Ngành 