Bác sĩ có thực sự “khám toàn diện”?

Bài mở đầu về hướng dẫn thăm khám cho một sinh viên Y khoa, trong nhiều thế hệ sinh viên, hẳn là “phải khám toàn diện”. Lời nhắc này lặp lại vô số lần trong cuộc đời sinh viên lẫn khi hành nghề, bởi thực sự chúng ta vẫn gặp phải những sai sót. Nhưng với những sai sót khi thăm khám bệnh nhân, “khám toàn diện” có thực sự là giải pháp?

Với thời gian hạn chế, và với sự góp phần của công nghệ khoa học trong y khoa, điều mà các bác sĩ cần dành nhiều thời gian là lập luận lâm sàng để đưa ra quyết định chính xác mới là yếu tố then chốt.

Vì vậy, các bác sĩ tương lai, từ lúc học tập, nhất là trong bối cảnh cải cách giáo dục y khoa với việc xây dựng năng lực cá nhân, thì phải thay đổi từ lời khuyên căn bản này.

Theo The American Psychiatric Association Publishing textbook of neuropsychiatry
and clinical neurosciences, biên tập bởi David B. Arciniegas, Stuart C. Yudofsky,
Robert E. Hales (2018), trong chương 2, về hướng dẫn khám tâm thần kinh, đã kết luận:

“Khám toàn diện” mang hình dáng của trí tưởng tượng. Không có một thăm khám thực tế có thể bao gồm tất cả các yếu tố có thể. Nhà lâm sàng chuyên khoa cần liên tục tạo ra các giả thuyết và xây dựng một cuộc thăm khám để xác nhận hoặc bác bỏ chúng.

Nhà lâm sàng chẩn đoán giống như nhà sử học, không ngừng cố gắng viết tiểu sử của bệnh nhân: Làm thế nào mà người này đến tình trạng khó khăn này vào thời điểm này?

Nỗ lực ghi bệnh sử này phức tạp hơn nhiều so với việc gắn nhãn DSM-5 (Hiệp hội Tâm thần Hoa Kỳ 2013) cho bệnh nhân.

Chẩn đoán trong tâm thần kinh không có nghĩa là chỉ tìm kiếm nguyên nhân, hoặc chỉ để định khu, hoặc chỉ cho năng lực chức năng. Nó có nghĩa là, cùng với những mục tiêu đó, xây dựng một công thức sinh lý bệnh và tâm bệnh lý, từ nguyên nhân đến kết quả, từ yếu tố nguyên nhân đến than phiền hoặc hiệu ứng triệu chứng.

Công thức các cơ chế gây bệnh này cung cấp một khuôn khổ hợp lý để can thiệp. Khám nhận thức là phương pháp tâm thần truyền thống để chẩn đoán tâm thần không vô căn, và dựa vào các dấu hiệu cứng khi khám thể chất là phương pháp khám thần kinh truyền thống. Tài liệu được xem xét trong chương này cho thấy một loạt các công cụ có thể liên quan đến suy tổn não trong sinh bệnh học của rối loạn tâm thần.

Nhà lâm sàng nên tối đa hóa việc sử dụng các phương tiện có sẵn trong nhiệm vụ khó khăn này, lý tưởng nhất là không có sự can thiệp từ ranh giới khái niệm.